КАРТОП X-ВИРУСЫНА ТӨЗІМДІЛІК ДНҚ МАРКЕРЛЕРІНІҢ БАР БОЛУЫНА КАРТОП СЕЛЕКЦИЯЛЫҚ МАТЕРИАЛЫН БАҒАЛАУ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.51452/kazatu.2023.1(116).1312Ключевые слова:
картоп; сорт; селекциялық линия; гибрид; ДНҚ маркер; ген; картоптың Х-вирусы; төзімділікАннотация
Мақалада картоптың Х-вирусына (PVX) төзімділік гендерімен байланысты молекулалық-генетикалық маркерлерді анықтау нәтижелері берілген. С.Сейфуллин атындағы ҚазАТУ коллекциясынан картоптың төрт сорты мен үш селекциялық линиясымен будандастыру нәтижесінде алынған алты картоп будандары зерттелді. ДНҚ маркерлерін анықтау полимеразды тізбекті реакция арқылы жүзеге асырылды.
Молекулярлық маркер GM637 (Nb ген) картоптың Удовицкий және Аладин сорттарында, 5Rx1 және GM339 молекулалық маркерлері (Rx1 және Nb гендері) Xisen 6 сортында анықталды; Z897-3 және Z872-3 асыл тұқымды линияларында 5Rx1 маркері (Rx1 гені) анықталды; Tустеп сортының генотипінде 5Rx1 және GM339 молекулалық маркерлері (Rx1 және Nb гендері) анықталды. Картоптың алты буданын зерттеу барысында барлық зерттелген будандардың бір молекулалық маркер тұқым қуалайтыны анықталды: KC-1, KC-10 және KC-11 будандарында, 5Rx1 (Rx1 гені) молекулалық маркер, KC- будандарында анықталған. 2, KC-15 және KC -23 молекулалық маркерлері Nb генімен байланысқан GM637 және GM339 анықталды. Алынған нәтижелер негізінде селекциялық бағдарламалар кезінде картоптың Хisen 6 және Түстеп сорттарын ата-аналық форма ретінде пайдалану ұсынылады
