Суалған буаз сиырлардың азықтандыру рационына минералды-дәрумендік қосынды қосудың әсері

Аннотация

Алғышарттар мен мақсат. Нәтижелі ұрықтанған сиыр буаздығы дұрыс өтіп, эмбрион қарқынды дамып, туғандағы тірілей салмағы жетілген және өміршең бұзауларды алу үшін буаз сиырлардың азық рационын жақсарту қажет. Біздің тәжірибемізде бұл мақсатқа жету үшін буаз сиырлардың азықтану рационын құру кезеңінде алюмосиликатты цеолиттерді салмағының 28 30% мөлшерінде қосып, 1,5-2,0% жасыл хлорелла вулгаристің (Chlorella vulgaris) кептірілген ұнтағынан, 68 70% күнбағыстан дайындалған күнжарадан тұратын цеолитті-хлореллалы премикс қосудың әсері зерттелді.

Материалдар мен әдістер. Ғылыми-шаруашылық тәжірибе зерттеулеріне симментал тұқымының аналогты жұптар әдісімен іріктелген буаз сиырлары алынды. Буаз сиырлар азықтандыру рациондарының минералдық дәрумендік қоректілігін буаздықтың цеолитті-хлореллалы премикс қосындысы әр кезеңдегі қоректік қажеттіліктеріне сәйкес енгізілді. Эксперимент барысында алынған мәліметтер биометриялық статистика әдістері арқылы талданды.

Нәтижелер. Цеолитті-хлорелла қоспасын тәжірибе топтарындағы буаз сиырлардың азық рационына енгізу, олардың рационындағы минералдар мен дәрумендердің мөлшерін арттырып, буаздықтың барысына және ұрықтың дамуына оң әсер етті. Аналогты бақылау тобындағы сиырлардың көрсеткіштерімен салыстырғанда тәжірибе тобындағы сиырлардың суалтылған күнінен бұзаулағанға дейінгі мерзімі – 4,0±0,6 тәулікке қысқарып, олардың өз тірілей салмақтарын қосуы - 12,3±0,6 кг артты. Сиырлардың салмағының артуы эмбрион дамуына оң әсерін тигізіп, биоүйлесімділігін арттыруынан, туылғандағы бұзаулардың тірі салмағы 42,0±1,7 кг және енелерінің тірі салмағы 7,45% жетсе, бақылау тобындағы бұзаулардың тірі салмағы - 38,9±1,8 кг болып, енелерінің тірі салмағы 6,89% құрады. Зерттелген суалтылған кезеңнің басында тірі салмағы бірдей болған тәжірибе тобындағы сиырлардың кезең соңында салмақ қосуы бақылау тобымен салыстырғанда 9,3%-дан 11,7%-ға дейін жоғарылап, қоңдылығы орта есеппен 3,18 балдан 3,30 балға дейін артты. Бұл жатырдағы ұрықтың жақсы дамуымен қатар сиыр денесінің қоректік заттарының қорын толықтырып, келесі сауымға дайындалуын жақсартты.

Қорытынды. Тәжірибеде қолданылған қоспа буаз сиырлардың азық рационындағы минералдар мен дәрумендердің деңгейін арттырып, олардың буаздық кезінде қоңдылығын сақтап, ұрықтың қарқынды дамуына және келесі сауымға қоректік қорды толықтыруына ықпал етті. Нәтижесінде, тәжірибе тобындағы буаз сиырлардың суалу кезеңіндегі тірілей салмағы 10-12%-ға өсіп, жаңа туған бұзаулардың тірілей салмағы аналықтарының салмағының 7-9%-ын құрап, стандартты деңгейде болды.