ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ТӨЛЕБИ АУДАНЫНЫҢ ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫНДА АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ЖАНУАРЛАРЫНЫҢ ЭХИНОКОККОЗЫНЫҢ ТАРАЛУЫ
Ключевые слова:
эхинококкоз, Echinococcus granulosus, интенсивность инвазии, инвазия, экстенсивность инвазии, крупный рогатый скот, мелкий рогатый скот, Толебийский район, Южно-Казахстанская область.Аннотация
Бұл мақалада Оңтүстік Қазақстан облысы Төлеби ауданының шаруашылықтарында ауыл шаруашылығы жануарларының
эхинококкозының таралуы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарының деректері келтіріледі. Зерттеу барысында ауыл шаруашылығы жануарларының (ірі қара мал, ұсақ мал, шошқа және жылқы) эхинококкозымен жас бойынша сырқаттанушылық деректері зерттелді. Авторлардың айтуынша, осы ауданда жануарлардың эхинококкоз ауруын
жұқтыру жағдайлары тіркеледі. Барлығы 366 ауыл шаруашылығы жануарлары зерттелді. Ұсақ мүйізді малдың залалдануы 4,5% және ірі қара малдың залалдануы 26% құрайды. Жүргізілген зерттеулер көрсеткендей, ауыл шаруашылығы жануарларының жалпы санынан 27 мал жұқтырылды, бұл жұқтырудың 7,3% - ын құрайды. Ірі қара малда 46% – ға бауыр, өкпе39% - ға зақымдалды және бауыр мен өкпенің бір мезгілде зақымдануы 15% - ды құрады, инвазирленген қойдың 50% - ында, эхинококкоз өкпеде, бауырда 50% - да тіркелді. 3 жастағы ірі қара малдың зақымдануы 7,6%-ды, төрт жастағы – 30,7%-ды, 5 жастағы – 46,1%-ды және 6 жастағы – 15,3% - дықұрады. Екі жасар қойда эхинококкоздың таралуы 21,4% - ды, үш жастағы
қойда 42,8% - ды және төрт жасар қойда 35,7% - ды құрайды. Төлеби ауданының Киелітас ауылдық округінде эхинококкоздың таралуы-11,6% (9/77), Бірінші мамыр ауылдық округінде эхинококкоздың таралуы 8,45% (12/142) және Көксаек ауылдық округінде кистозды эхинококкоздың таралу деңгейі ең төмен, 4,08% (6/147) құрайды. Ауыл шаруашылығы жануарларын
К. И. Скрябин бойынша толық емес гельминтологиялық ашу (ТГА) әдісімен зерттеді.
