ПЛАЗМАЛЫҚ БЕРІКТЕНДІРУ КЕЗІНДЕГІ ТҰТАСИЛЕМДЕНГЕН ДОҢҒАЛАҚТЫҢ БЕРІКТЕНДІРІЛГЕН ҚАБАТЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫНА САЛҚЫНДАТУ ЖЫЛДАМДЫҒЫНЫҢ ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ
Ключевые слова:
Беттік шынықтыру, тұтастай илемденген доңғалақ, плазмалық доға (жалын), қыздыру, салқындату жылдамдығы, УДГЗ-200 құрылғысы, тәжірибелік шынықтыру, беріктендіретін термиялық өңдеу, шынықтырылған бұйым, мартенситке ауысуАннотация
Тәжірибелер нәтижесінде беріктендіру режимдерінің беріктендірілген жолдардың еніне әсерін көрсетті. Плазмалық доға жылдамдығының 4 факторға артуымен жолдың ені ~ 30% төмендейді, ал токтың 2 есе артуы жоленінің пропорционалды өсуіне әкеледі. Салқындату жылдамдығының плазмалық беріктендіру кезіндегі қатайтылған қабат сипаттамаларына әсері
зерттелген. Аустениттік аймаққа сәйкес келетін температурада салқындату жылдамдығы (7500С-тан кем емес) және перлиттің пайда болуымен аустениттің ыдырау температурасы (700-5000С) критикалық тоқтау жылдамдығынан ғана емес, сонымен бірге суда немесе майда көлемді сөндіру кезінде салқындату жылдамдығынан да асып түсетіні көрсетілген.
Температура төмендеп, ол мартенситтік трансформация аймағына жеткенде салқындату жылдамдығы баяулайды. Бұл температуралық градиенттен туындайтын ішкі жану кернеулерінің алдын алуға көмектеседі. УДГЗ-200 қондырғысындағы қатты домалақ теміржол доңғалағының тәжірибелік беріктенуі практикалық жұмыс режимдерінің ауқымында доңғалақтың беткі қабаты қатайтылғанын көрсетеді, бұл плазмалық беріктендіру кезінде қатайтылған бетке салқындатқыштың (судың) қосымша берілуі туралы есептік қорытындыны растайды. Плазмалық шынықтыруға арналған УДГЗ200 құрылғысында жүргізілген эксперимент көрсеткендей, тұтастай илемденген теміржол доңғалақтарының жұмыс беттерін беріктендіруде
қолданылатын кестелердің практикалық интервалында плазмалық шынықтыру үшін өңделетін сыртқы бетті су немесе судің ертіндісін қолдану арқылы жүргізу (есептеулер растағандай) міндетті еместігін дәлелдеп растайды.
