АЛМАНЫҢ АЛМА ЖЕМІС ЖЕМІРІМЕН (CYDIA POMONELLA L.) ЗАҚЫМДАНУЫНЫҢ ЖЕМІС САПАСЫ МЕН ОЛАРДЫҢ САҚТАЛУЫНА ӘСЕРІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.51452/kazatu.2023.3(118).1515Ключевые слова:
Алма жеміс жемірі; сақтау; сақталғыштық; сапа; өнімАннотация
Жемістерді, әсіресе алмаларды сақтау жеміс өсірудің өндірістік процесінде маңызды орын алады және өте өзекті болып табылады. Сақтау кезеңінде ауруларға әсер ететін экономикалық маңызы бар басым түрлердің бірі – алма көбелегі (Cydia pomonella (L.)). Зақымдалған алмалар жеміс шірігімен зақымдалмаған жемістерге қарағанда жиі ауырады, тез солады, жемістердің сақтау мерзімі айтарлықтай қысқарады. Мақалада алманың алма жеміс жемірімен зақымдануының сақтау кезінде жеміс сапасы мен сақтау сапасына әсері туралы мәліметтер келтірілген. Зерттеу жұмыстары 2022 жылы Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы Балтабай ауылында орналасқан «Суздалева» шаруа қожалығында отандық селекция – Мақсат және Восход сорттары бойынша алма көшеттерінде жүргізілді. Зерттеуде энтомологияда жалпы қабылданған әдістер, сақтау кезінде жемістердің ауруын анықтау әдістері қолданылды. Сақтау кезінде шіріктен зақымданған жемістердің ең көп пайызы олардың алма жеміс жемірі зақымдануынан болды. Алма жеміс жемірінің жемістердің зақымдануы қорғаныс шараларын жүргізу кезінде 87,9-93,1% - ға төмендеді, сақтау кезіндегі шығындар 4-5,5%-ға дейін төмендеді. Алынған нәтижелер ауыл шаруашылығында, жеміс өсіруде және сақтау кезінде өте құнды.