БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНДАҒЫ КӘСІПШІЛІК БАЛЫҚТАРДЫҢ АНИЗАКИДОЗЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЗООНОЗДЫҚ ӘЛЕУЕТІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.51452/kazatu.2022.3(114).1184Ключевые слова:
кәсіптік балықтар; паразит; қауіпсіздік; анизакис личинкалары; инфекция; экстенсивтілік; инвазия қарқындылығы.Аннотация
Батыс Қазақстан облысының тұщы су қоймаларындағы кәсіптік балықтарды адам үшін патогенді анисакидоз дернәсілдерінің болуына зерттеу нәтижелері берілген. Адамдар паразиттердің дернәсілдерімен зақымдалған шикі, тұздалған, маринадталған немесе шала пісірілген балықтарды жеу арқылы ауруды жұқтырады. Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері облыстың тұщы су қоймаларының кәсіптік балықтарында Anisakis simplex личинкаларының бар екендігін көрсетеді. Балықтың 10 түрінің 6 түрі ауруға шалдыққан. Олардың ішінде ең ауқымды шабуыл (100%) Жайық өзенінен алабұға мен көксеркеде, Көшім өзенінен алабұғада және Бітік су қоймасынан көксеркеде болды. Балық инфекциясының үлкен пайызы көктемде тіркелді. Дернәсілдердің саны мардымсыз болды және 2-ден 12 үлгіге дейін өзгерді,орташа қарқындылығы бір балыққа кемінде екі паразит болды. Барлық дернәсілдер қозғалыс белсенділігін көрсетті, бұл олардың өміршеңдігі мен жұқпалылығын көрсетеді. Балықтарда тірі анисакис дернәсілдерінің болуы түпкілікті тұтынушы үшін ықтимал қауіпті көрсетеді. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін кәсіптік балықтарда анисакид дернәсілдерінің болуына балықтарды ихтиопаразитологиялық зерттеудің маңызы зор. Бұл паразиттердің алдын алу үшін халық арасында бақылау мен санитарлық-ағарту жұмыстарын күшейту қажет.
