ӘРТҮРЛІ СЕЛЕКЦИЯЛЫҚ САНАТТАҒЫ КӘДІМГІ ҚАРАҒАЙ ТҰҚЫМДАРЫНА ӨСІМ ЫНТАЛАНДЫРҒЫШТАРЫНЫҢ ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.47100/herald.v1i2.28Ключевые слова:
кәдімгі қарағай, орман селекциясы, тұқымдар, екпе көшеттер, ашық топырақ, шығу тегі, селекциялық санат, өсім ынталандырғышы, шығымдылық, биіктік, өзгергіштік деңгейі.Аннотация
Мақалада Ақмола және Солтүстік Қазақстан облыстарында дайындалған әр түрлі селекциялық санаттағы 6 текті кәдімгі қарағай тұқымдарына үш өсім ынталандырғыштарының («Гумат +7», «Байкал» және «Циркон») әсер ету нәтижелері келтірілген. Тәжірибе ашық топырақ жағдайында жүргізілді. Деректерді талдау нәтижесінде тәжірибенің көптеген нұсқаларында тұқымдарды «Цирконда» сулау кезінде дала өнгіштігі көп болғаны анықталды. Қарағайдың 1 жылдық екпе көшеттерін күзгі есепке алу нәтижесінде, егіс маусымында екпе көшеттер санының азаюына немесе ұлғаюына қарамастан,
есептік бөлікте селекциялық-құнды және сапаның 1 класындағы тұқымдар көп кездесетіндігі анықталды. Сеппе көшеттердің ең жоғары биіктігі «Циркон» қолданылған шығу тегі «РОСТО» САФ клондық мұрағаты болып табылатын екпе көшеттерде болды - 5,91±0,25 см. Сондай-ақ, биіктік бойынша бақылаудан жоғары болу «Циркон» және «Гумат +7» қолданылған тәжірибенің басқа нұсқаларында да анықталды. Бақылауда ең біртекті биіктік көрсеткіштері (орташа биіктігі: 4,71±0,22 см, СV = 26,80, %) КОТО клондар мұрағатынан шыққан екпе көшеттерде болды. Бақылау нұсқаларында екпе көшеттердің биіктігіне тұқым санаты әсер еткендігі дисперсиялық талдау нәтижелерімен расталды