ЖАПЫРАҚ САНЫН ФОТОСИНТЕТИКАЛЫҚ ТЕСТ-РЕТІНДЕ ПАЙДАЛАНЫП СЕЛЕКЦИЯДА ЖАҢА ӨНІМДІЛІГІ ЖОҒАРЫ ОРТАТАЛШЫҚТЫ МАҚТА ГЕНОТИПТЕРІН АЛУ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.47100/herald.v1i2.50Ключевые слова:
мақта, будандар, ата-аналық формалар, селекция, даму фазалары, жапырақтар саны, өнімділікАннотация
Мақалада орташа талшықты мақтаның интрогрессивті будандарын және олардың ата-аналық формаларын 2018-2019 жж. зерттеу нәтижелері келтірілген. Жапырақтардың санын өсіру процесінде сынақ белгісі ретінде пайдалану экономикалық құнды белгілердің өсіп келе жатқан жаңа донорларын құруға көмектесетіні анықталды. Онтогенез кезіндегі зерттелген орта талшықты мақтаның будандарының саны 51,2 ден 122,7 дана/өсімдік аралығында болды. Олардың едәуір саны (79,7-122,7 дана/өсімдік) жаппай жеміс беру кезеңінде өзгерді. Бұл жағдайда шикі мақта дақылдарының құрамы 69.2-110,2 г/өсімдік құрайды. Ең жоғары өнімділік (100,4-110,2 г/өсімдік) 11 будандары бөлінді – NAK BC 14/2 x Ziroatkor-64, Nazilli-84-S x Dehkon, NAK99/1 x Dehkon, Cocer-4104 x Sorbon, DP -5816 x Dehkon, NAK BC 14/2 x Dusti-IZ, Nazilli-84 (92-13) x Ziroatkor-64, NAD-53 x Sorbon және DAK-66/3 x Dehkon айтарлықтай ауытқып отыр – 43,5-67,9 г/өсімдік екі ата формасының орташа деңгейіне қатысты. Бір өсімдіктегі жапырақ саны мен мақта – өнімділігінің арақатынасы анықталды. Демек, жаппай жеміс беру кезеңінде таңбалардың жоғары өзара байланысы байқалды, онда бір өсімдікке жапырақ саны көбейеді.
