ПАВЛОДАР-ЕРТІСҚҰРҒАҚДАЛААЙМАҒЫНДА КӨП КОМПОНЕНТТІ БҰРШАҚ-ЖАРМАҚОСПАЛАРЫН ҚОСУМЕН ДАҚЫЛДАРДЫҢ АУЫСУЫ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.47100/herald.v1i3.62Ключевые слова:
көпжылдық шөп қалыңдығы, көп компонентті бұршақты-дәнді қоспалар, өсімдік қалдықтары, топырақ тығыздығы, өнімді ылғал, нитратты азот, жылжымалы фосфор, ауыспалы егіс, өнімділік.Аннотация
ЗерттеудіңмақсатыПавлодар, Ертісқұрғақдалалықаймағыныңагроэкологиялықжағдайларынабайланыстыкөпкомпоненттібұршақ-дәнді-дақылдарқоспаларынқосужәнеауыспалыегістідамытуболыптабылады.Органикалыққалдықтардыңеңкөпжиналуыбойыншаүшөлшемдіқоспалардан (бұршақтұқымдас+ жармалық + жемазықтықдақылдар) алынды (асбұршақ + тары + сұлы) және (бұршақ + суданшөбі + арпа) олардыңауытқумөлшері 20 ц/ га-дан 22,5 ц / га-ғадейінөзгерді. Еңжоғарыөнімасбұршақсұлықоспасыншабындыққажәнедәнді - шөпкеөсіргендеяғниертесебукезіндепайдаболды, мұндаөсімдіктіңжасылмассасысәйкесінше 49,8 және 27,1 ц / гааралығынқұрады. Дақылдардыңқоспасынекіденкөпараластырыпкөбейткендежалпытүсімділігіорташаесеппен 18,3-25,0% -ғатөмендеуінеәкеледі. Бұршақ + тары сұлывариантындакешсебукезіндешабындықтыңжасылмассасы 111,1 ц / га, дәндідақылдардан 47,0 ц / гажәне 26,7 ц / гажемазықтықөнімалынды, бұлзерттелетінжемқоспаларыныңеңжоғарықұрамдыбөлігіболыптабылады. Азыққоспасынұсқаларыныңоңәсерітазасүріжертанабыөңделгенненкейінгіекіншіжылыдақылдардыңөнімділігінқалыптастырғандабайқалды, ондасұлыменарпадәндідақылдарыдәншығымдылығынсәйкесінше 13,7 және 11,4 ц / гақұрады, яғнибұлалынғанөнімділікмөлшерітазасүріжералқабыдеңгейіндекөрсетеді. Соныменқатар, жоғарыөнімділікэксперименттіңбасқанұсқаларындабайқалды. Экономикалықтиімділіктіңесептеулерікөрсеткендей, барлықалдын-алазерттелгеналғыдақылдарүшінбарлықөндірістікшығындарөтелдіжәнешарттытүрдетазапайдаәргектардан 29 043 до 116 706 тенгедейінгіаралығынқұрапөндірістіңпайдалылығыжоғарыболды
