СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАННЫҢ АГРОКӘСІПОРЫНДАРЫНА АРНАЛҒАН БАСҚАРУДЫ ТАҢДАУДЫҢ ЭВРИСТИКАЛЫҚ ТӘСІЛІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.51452/kazatu.2020.4(107).137Ключевые слова:
эвристикалық әдістер, көп критерийлік тапсырмалар; иерархияларды талдау әдісі; жүйелер иерархиясы; басымдықтардың векторлары; шешімдерді қабылдау.Аннотация
Мақала Солтүстік Қазақстанның агрокәсіпорындарында өндірістің оңтайлы сценарийін таңдау бойынша басқарушылық шешімдерді қабылдау міндетін формализациялау және мәселені құрылымдауға арналған. Осы аймақтың ауылшаруашылық объектілерінің жұмыс істеу ерекшелігі өндірістік және нарықтық жағдайлардың көптеген параметрлерінің (өлшемдерінің) болуы, мысалы, шығындар, пайда, тәуекелдер және т.б. Мәселенің негізгі психологиялық аспектісі: өндірістің балама сценарийін таңдауды әсер ету факторларының көп өлшемділігі және сараптамалық бағалаудың қол жетімділігі жағдайында басқарушы шешім қабылдайтын адам анықтайды.
Осыған байланысты иерархияларды талдаудың эвристикалық әдісі артықшылықты сценарийді таңдаудың көп өлшемді мәселесін шешудің жүйелік тәсілінің математикалық құралы ретінде қабылданды. Бұл әдісті қолдану өндірістің таңдаулы сценарийін таңдау бойынша басқарушылық шешім қабылдау міндетін формализациялауға мүмкіндік берді. Әзірленген эвристикалық модель шешім қабылдаушыға интерактивті түрде мәселенің мәні мен оны шешуге қойылатын талаптарды түсінуге сәйкес келетін осындай балама сценарийді табуға мүмкіндік береді.